Biri var idi, biri yox idi, bir qoca var idi. Bu qocanın adına Maһir Baba deyərdilər. Maһir baba Xalxal meşəsində gözətçilik edərdi. Maһir babanın Düyməgöz adlı oğlan nəvəsi var idi. Bu adı nəvəyə baba özü qoymuşdu. Düyməgözü Maһir baba çox istəyirdi. Odur ki, onu özü ilə tez-tez gözətçi olduğu meşəyə aparardı. Düyməgöz gündüzlər meşənin cır almasından, əzgilindən, yemişanından, göyəmindən yığıb yeyərdi. Axşamlar da komada babası ilə əyləşib onun şirin söһbətlərinə, meşə nağıllarına һəvəslə qulaq asardı.

Kiçik bir evdə bir böcək yaşayırdı və adı Xırdabuynuz idi. Bu evi çox gözəl adlandırmaq olmazdı, çünki çatlamış köhnə kötük idi. Ancaq o qədər doğma, rahat, hər tərəfində yumşaq yosun vardı. Xırdabuynuz valideynlərinin xeyirxah və itaətkar bir oğlu idi və heç vaxt evdən uzaqa gedməmişdi. Amma o gün belə olmadı. Hər zamanki kimi səhər günəşli idi, quşlar mahnı oxuyurdu. Ancaq tezliklə güclü bir külək qalxdı. Həmən vaxtı kiçik bir budağla oynayan Xırdabuynuz, birdən onunla birlikdə qalxdı və fırlandı …

Bir zamanlar naməlum bir meşədə səkkiz sevimli dovşan qardaş yaşayırdı. Bütün dovşanlar bir-birlərinə çox bağlı idilər və birlikdə əylənməyi və oynamağı sevirdilər. Günlərini meşədə qaçaraq, tullanmaqla keçirirdilər. Amma bir gün Pamukadlı dovşanın ağlına bir fikir gəldi. Pamuk meşənin dərinliklərində sehrli meyvə ağacını görmüş və onun altında qızıl xəzinə olduğuna inanmışdı. O, digər qardaşlarını da bu xəzinəni axtarmağa razı salmağa çalışırdı.

Biri varmış, biri yoxmuş, bir qarı nənə varmış. Bu qarı nənənin ceyran gözlü, maral duruşlu, quyruğu saçaqlı, alnı qaşqa bir buzovu varmış. Günlərin bir günündə, şaxtalı bir qış günündə qarı nənə buzovunu suvarmağa apardı. Buzov buzun üstünə çıxan kimi ayağı sürüşdü, yerə yıxıldı. Qarı nənə ha çalışdı, ha əlləşdi axır ki, buzovu bir təhər yerdən qaldırdı.

Biri vardı, biri yoxdu. Bir dənə ağıllı kirpi ilə hiyləgər bir tülkü var idi. Kirpi ilə tülkü bir-birilərilə dost idilər və uzun illərdi birlikdə yaşayırdılar. Onlar hər gün Kösə Akayın hininə girib, onun bir toyuğunu oğurlayıb qarınlarını doyururdular. Günlərin bir günü Kösə Akay onlara tələ qurdu. Hinin qarşısına dərin bir çuxur qazıdı. Çuxur görünməsin deyə üstünü də çör- çöplə örtdü. Gecənin yarısı tülkü ilə kirpi yenə toyuq oğurlamaq üçün gəldilər. Gizlicə qapıya yaxınlaşmaq istəyərkən ikisi də çuxura düşdü.